Νέα Προγράμματα Σπουδών: Χωρίς διαρκή ανατροφοδότηση και προσαρμογή στις πραγματικές ανάγκες της εκπαίδευσης, θα οδηγηθούν σε εφαρμοστική αδυναμία.

Νέα Προγράμματα Σπουδών: Χωρίς διαρκή ανατροφοδότηση και προσαρμογή στις πραγματικές ανάγκες της εκπαίδευσης, θα οδηγηθούν σε εφαρμοστική αδυναμία.

          Τα Νέα Προγράμματα Σπουδών (ΝΠΣ) που εισήχθησαν στην ελληνική εκπαίδευση αποτελούν ένα εγχείρημα ανανέωσης του παιδαγωγικού πλαισίου, επιδιώκοντας να ανταποκριθούν στις σύγχρονες εκπαιδευτικές ανάγκες και τις εξελίξεις στην επιστήμη και την κοινωνία. Σε έναν κόσμο που μεταβάλλεται με ταχύτητα, η εκπαίδευση πρέπει να προσαρμοστεί. Οι μεταρρυθμίσεις στα ΝΠΣ προωθούν μία πιο ολιστική και καινοτόμο προσέγγιση στη μάθηση, επιδιώκοντας να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της αγοράς εργασίας και την ανάπτυξη των δεξιοτήτων των μαθητών.

             Τα κυριότερα πλεονεκτήματα που έχουν διατυπωθεί σχετικά με την αναγκαιότητα εφαρμογής των ΝΠΣ είναι τα ακόλουθα:

•    Η ταχύτητα της τεχνολογικής και κοινωνικής εξέλιξης έχει δημιουργήσει την ανάγκη για μία νέα προσέγγιση στη μάθηση. Τα ΝΠΣ εισάγουν τη διαθεματική και διεπιστημονική προσέγγιση, ενσωματώνοντας γνώσεις από διάφορους τομείς, προάγοντας τη συνεργασία και την κριτική σκέψη, αναμένοντας να ενισχυθεί η κατανόηση της πολυπλοκότητας του κόσμου και να αναπτυχθεί η ικανότητα των μαθητών να αντιμετωπίζουν προβλήματα από διαφορετικές οπτικές γωνίες.
•   Η εκπαίδευση επικεντρώνεται στην ανάπτυξη δεξιοτήτων όπως η ψηφιακή εγγραμματοσύνη, ηεπικοινωνία και η δημιουργικότητα οι οποίες προάγουν την κοινωνική ενσωμάτωση και τη μετέπειτα επαγγελματική επιτυχία των μαθητών.
•    Τα ΝΠΣ προσφέρουν στους εκπαιδευτικούς τη δυνατότητα να προσαρμόσουν το περιεχόμενο και τις διδακτικές μεθόδους στις ανάγκες των μαθητών και της τοπικής κοινωνίας.
•    Η μαθητοκεντρική προσέγγιση αποτελεί μία φιλοσοφία που επιχειρεί να μετατοπίσει το ενδιαφέρον από την παθητική μετάδοση γνώσεων στην ενεργητική συμμετοχή των μαθητών στη μαθησιακή διαδικασία. Δίνεται έμφαση στην ανακάλυψη, την κριτική σκέψη και τη σύνδεση της νέας γνώσης με τις προϋπάρχουσες εμπειρίες των μαθητών, συμβάλλοντας έτσι στην ανάπτυξη αυτονομίας και πρωτοβουλίας.
•    Η ανατροφοδότηση καθ’ όλη τη διάρκεια της εκπαιδευτικής διαδικασίας, με την ενσωμάτωση της διαμορφωτικής αξιολόγησης, επιτρέπει στους μαθητές να γνωρίζουν την πρόοδό τους και να προσαρμόζουν τη μάθησή τους.

             Ωστόσο, παρόλο που τα ΝΠΣ επιδιώκουν να εισάγουν καινοτόμες μεθόδους και δεξιότητες, η εισαγωγή τους δεν έχει στερηθεί κριτικής και προβληματισμών:

•    Οι συνεχείς αλλαγές στην εκπαιδευτική πολιτική βάσει των εκάστοτε κυβερνητικών επιλογών υπονομεύουν την εκπαιδευτική συνέπεια και τη μακροπρόθεσμη προοπτική. Απαιτείται μια μακροχρόνια εκπαιδευτική στρατηγική, ανεξάρτητη από τις πολιτικές συγκυρίες.
•    Η παρουσίαση των νέων ΝΠΣ από το Υπουργείο Παιδείας ως «εκσυγχρονισμός» δεν συνοδεύτηκε από επαρκή τεκμηρίωση ή εφαρμοστική υποστήριξη. Η κατάργηση θεσμών διαλόγου όπως το Εθνικό Συμβούλιο Παιδείας επιτείνει την έλλειψη νομιμοποίησης και επιστημονικού βάθους.
•   Η αναμόρφωση των ΝΠΣ παρουσιάζεται αποσπασματική και πρόχειρη, χωρίς σύνδεση με έναν σαφή τύπο σχολείου, διδακτικό ωράριο ή τις υποδομές. Στο «κουτσουρεμένο» σχολείο που ολοκληρώνεται στις 13:15 δεν είναι δυνατό να υλοποιηθούν καθώς δεν υπάρχει δυνατότητα να χωρέσουν όλες οι καινοτομίες. Η απουσία ενός ενιαίου στρατηγικού σχεδίου αποδυναμώνει την αποτελεσματική εφαρμογή τους.
•   Τα ΝΠΣ σχεδιάστηκαν χωρίς επαρκή διαβούλευση με τους άμεσα εμπλεκόμενους   εκπαιδευτικούς, παιδαγωγικά τμήματα και επιστημονικούς φορείς. Η ουσιαστική συμμετοχή των εκπαιδευτικών της πράξης είναι απαραίτητη για την επιτυχία οποιασδήποτε μεταρρύθμισης.
•    Αν και στα χαρτιά επιδιώκουν την καλλιέργεια δεξιοτήτων, αξιών και την ενσωμάτωση σύγχρονων παιδαγωγικών θεωριών, η εφαρμογή των ΝΠΣ αποδεικνύεται δύσκαμπτη και αυστηρά καθοδηγούμενη. Οι εκπαιδευτικοί καλούνται να ακολουθήσουν προκαθορισμένες διαδικασίες, να αναρτούν τεκμήρια εφαρμογής σε πλατφόρμες και να εστιάζουν στην τυπική συμμόρφωση αντί για την ουσιαστική παιδαγωγική πρωτοβουλία. Αυτό περιορίζει σημαντικά την ελευθερία και τη δημιουργικότητά τους, ενώ η πολλαπλή γραφειοκρατική απαίτηση υπονομεύει τις ίδιες τις αρχές της διαφοροποιημένης, βιωματικής και διερευνητικής μάθησης.
•    Έχουν εκφραστεί ανησυχίες σχετικά με τη διαδικασία συγγραφής των ΝΠΣ, με ερωτήματα να τίθενται για την επαρκή αξιολόγηση των προηγούμενων προγραμμάτων.
•    Σημαντικό μειονέκτημα αποτελεί η συμπίεση του διδακτικού υλικού. Ενώ η διεύρυνση των θεμάτων και η ένταξη νέων δεξιοτήτων είναι θετικά στοιχεία, η αποσπασματική προσέγγιση μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την επιφανειακή γνώση. Οι μαθητές ενδέχεται να μην αποκτούν βαθιά κατανόηση θεμελιωδών εννοιών, οδηγώντας σε ελλιπείς βάσεις για μελλοντικές σπουδές.
•    Η ενσωμάτωση διαθεματικών προσεγγίσεων και καινοτόμων μεθόδων προϋποθέτει συχνά τη μείωση της διδασκαλίας βασικών γνωστικών αντικειμένων. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε ανεπάρκεια στην ανάπτυξη θεμελιωδών γνώσεων, ιδιαίτερα σε επιστημονικά και μαθηματικά πεδία, τα οποία αποτελούν θεμέλιο άλλων σπουδών και επαγγελματικών δραστηριοτήτων.
•    Η επιτυχής εφαρμογή των ΝΠΣ απαιτεί καλά εκπαιδευμένους εκπαιδευτικούς που να κατανοούν τις καινοτόμες μεθόδους διδασκαλίας. Η έλλειψη κατάλληλης καθοδήγησης και επιμόρφωσης μπορεί να δημιουργήσει δυσκολίες στην εφαρμογή της νέας ύλης. Πολλοί εκπαιδευτικοί μπορεί να αισθάνονται ανασφαλείς ή καταπονημένοι σε μία νέα προσέγγιση που δε γνωρίζουν καλά.
•    Οι νέες απαιτήσεις μπορεί να οδηγήσουν σε υπερφόρτωση έργων και ασκήσεων, τόσο για τους μαθητές όσο και για τους εκπαιδευτικούς. Οι μαθητές συχνά μπορεί να βιώνουν άγχος και πίεση λόγω συνεχών αξιολογήσεων, και οι εκπαιδευτικοί να βρίσκονται σε κατάσταση συνεχιζόμενης πίεσης για να παρέχουν αποτελέσματα και να υλοποιούν πολύπλοκες διδασκαλίες.
•    Η εφαρμογή των ΝΠΣ μπορεί να εντείνει τις ανισότητες μεταξύ σχολείων που έχουν διαφορετικούς πόρους και υποδομές. Σχολεία σε περιοχές με λιγότερους πόρους μπορεί να μην είναι σε θέση να εφαρμόσουν τα ίδια πρότυπα ή να προσφέρουν ίσες ευκαιρίες στους μαθητές σε σχέση με σχολεία με καλύτερες υποδομές, και επαρκώς επιμορφωμένους εκπαιδευτικούς.
•    Τέλος, υπάρχει διχογνωμία στην εκπαιδευτική κοινότητα σχετικά με το εάν τα ΝΠΣ αποτελούν όντως μία ποιοτική βελτίωση σε σχέση με τα προηγούμενα, με ορισμένους να εκφράζουν επιφυλάξεις σχετικά με την πληρότητα και τη σαφήνεια του περιεχομένου.

             Συνοψίζοντας, τα ΝΠΣ εισάγουν αλλαγές, προάγουν μία πιο σύγχρονη, ολιστική προσέγγιση στην εκπαίδευση, ανταγωνιζόμενα τις παραδοσιακές μεθόδους. Ωστόσο, πρέπει να λάβουμε υπόψη μας τα σημαντικά μειονεκτήματα που ενδέχεται να παρουσιαστούν στην εφαρμογή τους. Απαιτείται συνοχή μεταξύ αναλυτικού και ωρολόγιου προγράμματος καθώς και επιστημονικά τεκμηριωμένο και συλλογικά διαμορφωμένο περιεχόμενο. Η καλή προετοιμασία των εκπαιδευτικών μέσω ουσιαστικής επιμόρφωσης, η προσεκτική διαχείριση της διδακτέας ύλης, η συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων στην εκπαιδευτική διαδικασία, είναι κρίσιμα στοιχεία που μπορούν να συμβάλλουν στη μείωση των προκλήσεων.

             Η συνεχής αποτίμηση των ΝΠΣ, η ανατροφοδότηση από την εκπαιδευτική κοινότητα και η προσαρμογή των προγραμμάτων στις πραγματικές ανάγκες της εκπαίδευσης αποτελούν απαραίτητες προϋποθέσεις προκειμένου να μπορούμε να διασφαλίσουμε ότι οι νέες προσεγγίσεις στη μάθηση θα είναι ωφέλιμες για όλους τους μαθητές, προσφέροντάς τους τα εφόδια που χρειάζονται για να γίνουν υπεύθυνοι και ενεργοί πολίτες, έτοιμοι να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις του 21^ου αιώνα. Η ουσιαστική βελτίωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας στο συγκεκριμένο εγχείρημα, εξαρτάται από την προσεκτική παρακολούθηση της εφαρμογής των ΝΠΣ και την έγκαιρη αντιμετώπιση των προκλήσεων που ανακύπτουν.

             Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης θεωρεί ότι εάν δεν ληφθούν υπόψη οι παραπάνω προϋποθέσεις, μπορεί να καταδικαστούν ακόμα και τα πιο φιλόδοξα Προγράμματα Σπουδών σε εφαρμοστική αδυναμία και εκπαιδευτική ακινησία.

Δημοκρατική Συνεργασία

Εκπαιδευτικών Π.Ε.

Υπουργείο Παιδείας: Εναλλαγή προσώπων χωρίς καμία αλλαγή στις αντιεκπαιδευτικές πολιτικές!

Υπουργείο Παιδείας: Εναλλαγή προσώπων χωρίς καμία αλλαγή

στις αντιεκπαιδευτικές πολιτικές!

                Οποιοσδήποτε καλοπροαίρετος είχε αυταπάτες ότι πιθανόν μία αλλαγή σε πρόσωπο υπουργού στην κυβέρνηση του κυρίου Μητσοτάκη υπάρχει περίπτωση να φέρει αλλαγή έστω και σε ένα μικρό κομμάτι της αντιεκπαιδευτικής πολιτικής που ασκεί από την πρώτη μέρα της διακυβέρνησή του, έχει πειστεί πια πως δεν έχουν καμία βάση ρεαλισμού.

                Οι πρώτες κινήσεις της νέας υπουργού Σοφίας Ζαχαράκη δείχνουν ξεκάθαρα πως τα πρόσωπα εναλλάσσονται αλλά η επικοινωνιακή αντιμετώπιση των θεμάτων της εκπαίδευσης είναι η μόνη σταθερή παράμετρος. Λόγια πολλά και σχέδιο μηδενικό. Όλα αποσπασματικά, χωρίς κανένα διάλογο όχι μόνο με τους εκπαιδευτικούς αλλά και με την πανεπιστημιακή κοινότητα. Υλοποίηση πολιτικών χωρίς εισηγήσεις επίσημων επιστημονικών φορέων, χωρίς να ανακοινώνεται ποιος φέρει το βάρος της ευθύνης της κάθε πρότασης, το πιθανότερο μέσω προτάσεων «κολλητών» και κομματικών φίλων. Εκπαίδευση «κομματικό λάφυρο», που στην εποχή της τεχνητής νοημοσύνης και των «κατακλυσμιαίων» αλλαγών, προχωρά με ρυθμούς χελώνας υπό διαρκές καθεστώς ποινών και φόβου!

                Οι όποιες εξαγγελίες δήθεν μεταρρυθμίσεων από την πρώτη στιγμή που ανέλαβε την εξουσία η ΝΔ, ήταν φανερό πως δεν ήταν σχεδιασμένες σωστά, σκόπευαν μόνο στην επικοινωνία και για αυτό έπεσαν στο κενό.

                Ποιος δεν θυμάται για παράδειγμα τις εξαγγελίες της πρώτης υπουργού Παιδείας της κυβέρνησης Μητσοτάκη, κυρίας Κεραμέως, για το δήθεν πολλαπλό βιβλίο, όπως η ίδια «βάφτισε» τη δυνατότητα επιλογής βιβλίου,  οι οποίες δύο χρόνια μετά την αντικατάστασή της δεν έχουν υλοποιηθεί, ενώ τις παρουσίαζε ως κάτι που θα εφαρμοζόταν την επόμενη στιγμή, αν όχι ότι είχαν ήδη εφαρμοστεί!

                Ποιος δεν θυμάται επίσης τις εξαγγελίες του δεύτερου υπουργού Παιδείας της κυβέρνησης Μητσοτάκη, κυρίου Πιερρακάκη, για τη δήθεν ελάφρυνση του σχολείου από την απίστευτη γραφειοκρατία και αντί αυτού είχαμε διεύρυνση της, απλά σε ψηφιοποιημένη μορφή. Ο συγκεκριμένος υπουργός είναι πιθανό να θεωρούσε πως μπορούσε να μεταρρυθμίσει την εκπαίδευση μέσα από τον προσωπικό του ηλεκτρονικό υπολογιστή!

                Ποιος δεν θυμάται ακόμα, ότι ο ίδιος ο Πρωθυπουργός της Χώρας, «θυμήθηκε» να επισκεφτεί το υπουργείο Παιδείας απλά και μόνο για να απειλήσει τους εκπαιδευτικούς με απολύσεις. Αυτό ήταν το μόνο που βρήκε να πει σε έναν χώρο που υποτίθεται ότι θα έπρεπε να κυριαρχεί ο διάλογος και οι συναινέσεις, καθώς η αναβαθμισμένη εκπαίδευση πρέπει να αποτελεί εθνικό στόχο! Αντί να είχε «απολύσει» από την πρώτη ημέρα τον υπουργό Καραμανλή και τους υπεύθυνους της τραγωδίας των Τεμπών, απειλεί με απολύσεις τους εκπαιδευτικούς!

                Η νέα υπουργός Παιδείας, κυρία Ζαχαράκη, η οποία στο προηγούμενο πέρασμά της από το υπουργείο είχε καταγραφεί στη συλλογική συνείδηση ως υφυπουργός παιδείας αγγλικής γλώσσας καθώς η οπτική της για τον χώρο της εκπαίδευσης περιοριζόταν σε ότι αφορά την ξένη γλώσσα, απ ότι φαίνεται δεν άλλαξε συνήθειες. Ήδη από τις πρώτες συνεντεύξεις της δήλωσε πως σχεδιάζει αλλαγές στις ώρες που διδάσκεται το κάθε μάθημα στις πρώτες τάξεις του δημοτικού σχολείου, χωρίς να μπορεί να αντιληφθεί ή ίσως και αδιαφορώντας για τις συνέπειες που έχει για την εκπαίδευση αλλά και για κάθε εκπαιδευτικό κλάδο η μείωση των ωρών μαθημάτων μέσω της αύξησης των ωρών κάποιου άλλου μαθήματος. Νομίζει πως το ωρολόγιο πρόγραμμα είναι «λάστιχο» που τεντώνοντάς το χωρούν οι πάντες χωρίς συνέπειες!

                Και όλα αυτά σε ένα σχολείο «κουτσουρεμένο» που σχολάει καθημερινά στις 13:15, με το ολοήμερο σαφέστατα υποβαθμισμένο και χωρίς πουθενά να διαφαίνεται ότι είναι στις προθέσεις του υπουργείου να το αναβαθμίσει. Ακόμη και η «φοβερή» παρέμβαση λειτουργίας του ολοήμερου μέχρι τις 17:30, που η ίδια η κυβέρνηση δήλωνε ότι τάχα θα έλυνε το πρόβλημα των εργαζόμενων γονέων, αναιρέθηκε από τη μειωμένη συμμετοχή εξ αιτίας της μη ύπαρξης σωστών υποδομών παραμονής των μαθητών στο σχολείο για τόσες ώρες και λόγω της κατάργησης του υπεύθυνου δασκάλου του ολοήμερου που θα φρόντιζε να επιστρέφουν διαβασμένοι οι μαθητές στο σπίτι τους .

                Προφανώς θεωρεί επίσης, πως η θέση της υπουργού την αναγορεύει  και σε «ογκόλιθο» της παιδαγωγικής επιστήμης που μπορεί να διαμορφώνει αποσπασματικά κάθε είδους εξέλιξη στην εκπαίδευση χωρίς να χρειάζεται επιστημονική τεκμηρίωση από επιστήμονες παιδαγωγούς! Από εκεί και πέρα πολιτικό όραμα κανένα. Γενικόλογη διατύπωση ιδεών και καλών προθέσεων οι οποίες το πιθανότερο είναι πως θα έχουν την πορεία των προθέσεων των προκατόχων της, δηλαδή στις καλένδες!

                Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης καλεί την κυβέρνηση και όλες τις πολιτικές δυνάμεις να προχωρήσουν τις διαδικασίες ουσιαστικού διαλόγου για όλα τα θέματα της εκπαίδευσης  μέσω της επανασύστασης του Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας. Απαιτούνται ευρύτατες συναινέσεις και εθνικές στρατηγικές που θα υλοποιούνται από μόνιμο υπουργό Παιδείας ο οποίος δεν θα επηρεάζεται από τις κυβερνητικές αλλαγές. Ο χώρος της εκπαίδευσης δεν αντέχει άλλους «μαθητευόμενους μάγους».

Δημοκρατική Συνεργασία

Εκπαιδευτικών Π.Ε.

Συνοπτικός οδηγός μετατάξεων εκπαιδευτικών για το σχολικό έτος 2025-2026

Συνοπτικός οδηγός αιτήσεων απόσπασης εκπαιδευτικών ΠΕ από ΠΥΣΠΕ σε ΠΥΣΠΕ, σε δομές ΕΑΕ/ΚΕΔΑΣΥ και σε φορείς /υπηρεσίες του ΥΠΑΙΘΑ